Nam Mô A Di Đà Phật. Kính chào quý vị Phật tử,
Trong dòng chảy của cuộc sống, có một cụm từ luôn ngân vang trong tâm khảm mỗi người, “đấng sinh thành”. Đây không chỉ là một danh xưng thiêng liêng mà còn chứa đựng cả một bầu trời tình yêu, sự hy sinh và những công lao to lớn. Vậy đấng sinh thành là gì và làm thế nào để chúng ta sống trọn vẹn chữ Hiếu?
Đấng sinh thành là gì?
Theo nghĩa Hán Việt, đấng sinh thành là cụm từ tôn kính dùng để chỉ cha và mẹ – những người đã có công sinh ra, nuôi dưỡng và dạy dỗ chúng ta nên người. Cụm từ này bao gồm hai phần:
- “Đấng”: Thể hiện sự tôn trọng, tôn kính, ví cha mẹ như những bậc vĩ nhân, những vị ân nhân lớn nhất trong cuộc đời.
- “Sinh thành”: Bao gồm “sinh” (sinh ra, mang nặng đẻ đau) và “thành” (nuôi dưỡng, dạy dỗ, giáo dục cho con thành người).
Như vậy, đấng sinh thành không chỉ đơn thuần là người đã trao cho ta hình hài, mà còn là người thầy đầu tiên, là chỗ dựa tinh thần vững chắc, đã dành cả đời để vun đắp cho ta một tương lai tươi sáng. Công ơn ấy không chỉ là máu thịt mà còn là cả tâm huyết, trí tuệ và tình yêu thương vô bờ bến.
Công ơn trời biển của đấng sinh thành theo Phật giáo
Trong giáo lý đạo Phật, đấng sinh thành được ví như trời biển, là hai vị Phật sống tại gia mà mỗi người con cần phải tôn thờ và báo đáp. Đức Phật đã dành nhiều lời dạy sâu sắc về công ơn này, mà tiêu biểu là trong Kinh Báo Hiếu Phụ Mẫu.
10 ân đức của người mẹ
Công ơn dưỡng dục của mẹ được ví như trời biển, sâu rộng không gì sánh bằng. Kinh Báo Hiếu Phụ Mẫu đã chỉ rõ 10 ân đức lớn lao của người mẹ, những điều mà mỗi người con cần khắc cốt ghi tâm:
- Ân hoài thai chín tháng: Mẹ mang nặng đẻ đau, thân thể suy mòn nhưng lòng vẫn hân hoan.
- Ân chịu khó khi sinh: Vượt qua đau đớn thập tử nhất sinh để mang ta đến với cuộc đời.
- Ân sinh con quên hết muộn phiền: Sau cơn vượt cạn, mẹ quên đi mọi đau khổ khi nhìn thấy con chào đời.
- Ân nuốt đắng nhả ngọt: Nhường phần tốt lành cho con, chấp nhận mọi gian khó về mình.
- Ân nhường chỗ ướt: Để con nằm chỗ khô ráo, chấp nhận nằm ở nơi ẩm ướt, khó chịu.
- Ân cho bú mớm: Dòng sữa mẹ nuôi dưỡng, là nguồn dinh dưỡng đầu tiên giúp con lớn khôn.
- Ân giặt giũ đồ dơ: Không quản ngại dơ bẩn, dọn dẹp, giặt giũ cho con.
- Ân lo nghĩ cho con: Luôn lo lắng, nghĩ suy về tương lai của con, dù con đã khôn lớn.
- Ân làm việc ác vì con: Sẵn sàng làm những việc không chính đáng để bảo vệ con khi cần.
- Ân thương xót đến cùng cực: Tình yêu của mẹ dành cho con là vô tận, không có gì sánh bằng.
Công ơn của người cha
Nếu mẹ là suối nguồn của tình yêu thương vô tận thì cha là bức tường thành vững chãi bảo vệ cả gia đình. Cha là người trụ cột, gánh vác mọi nhọc nhằn, bươn chải để con có cuộc sống đủ đầy. Công ơn của cha là sự chở che, là sự dạy dỗ, là nghị lực sống mà cha truyền lại cho con qua từng hành động, từng lời nói. Cha là người dạy con cách đứng lên sau mỗi lần vấp ngã, là người im lặng dõi theo và tự hào về thành công của con.
Đức Phật cũng dạy rằng, dù một người có gánh cha mẹ trên vai, đi khắp thế gian trong hàng ngàn năm cũng không thể trả hết công ơn của đấng sinh thành. Điều này cho thấy sự thiêng liêng và vô giá của tình cha mẹ.
Làm sao để báo hiếu đấng sinh thành?
Báo hiếu không chỉ là một hành động mà còn là cả một quá trình. Dựa trên lời Phật dạy, chúng ta có thể báo hiếu cha mẹ qua hai cách:
Báo hiếu vật chất và tinh thần
Hiếu đạo không chỉ là việc cung phụng vật chất, mà còn là sự kết nối từ trái tim. Khi ta lo lắng cả miếng ăn, giấc ngủ lẫn những nỗi niềm thầm kín, cha mẹ sẽ cảm thấy được yêu thương và an ủi đủ đầy.
- Vật chất: Khi cha mẹ về già, thân thể suy yếu, chúng ta cần chăm sóc, cung phụng đầy đủ để cha mẹ không phải lo nghĩ về cơm áo, gạo tiền. Đây là cách báo hiếu tối thiểu của một người con.
- Tinh thần: Hơn cả vật chất, sự quan tâm, trò chuyện và lắng nghe là liều thuốc quý giá nhất. Hãy dành thời gian ở bên cha mẹ, hỏi han, chia sẻ những câu chuyện trong cuộc sống để cha mẹ cảm thấy mình không cô đơn. Điều này giúp cha mẹ sống vui, sống khỏe, kéo dài tuổi thọ.
Báo hiếu chân chính theo đạo Phật
Đạo Phật dạy rằng, báo hiếu không chỉ là cung phụng vật chất mà còn là giúp cha mẹ tìm thấy con đường an lạc, giải thoát. Đây mới là cách báo hiếu trọn vẹn và ý nghĩa nhất mà một người con có thể làm.
- Hướng cha mẹ đến Phật pháp: Nếu cha mẹ chưa biết đến Tam Bảo, hãy khích lệ cha mẹ tìm hiểu Phật pháp, đi chùa, niệm Phật. Nếu cha mẹ đã là Phật tử, hãy khuyến khích họ tu tập tinh tấn hơn. Báo hiếu bằng cách này là giúp cha mẹ tìm thấy con đường an lạc, giải thoát khỏi khổ đau luân hồi.
- Sống hiếu thảo, tu thân dưỡng tính: Sống một đời lương thiện, làm nhiều việc thiện, không vướng vào tệ nạn xã hội. Điều này không chỉ mang lại phúc báo cho bản thân mà còn là niềm tự hào lớn nhất của cha mẹ, là cách báo hiếu thiết thực nhất.
Phật giáo nhấn mạnh rằng, việc báo hiếu đấng sinh thành phải được thực hiện khi cha mẹ còn tại thế, đừng để khi đã khuất mới hối hận. Bởi lẽ, dù có đốt bao nhiêu vàng mã hay làm lễ cúng bái lớn lao, cũng không thể bằng một lời nói yêu thương, một cử chỉ chăm sóc khi cha mẹ còn sống.
Đấng sinh thành không phải là một khái niệm trừu tượng mà là hình ảnh của cha mẹ ta, những người đã dành cả đời để yêu thương và hy sinh vì ta. Hiểu được đấng sinh thành là gì không chỉ giúp chúng ta trân trọng công lao của cha mẹ mà còn thôi thúc ta sống hiếu thảo, biết ơn.
Hãy dành trọn tâm hiếu thảo, lắng nghe và thấu hiểu, để mỗi ngày trôi qua đều là một ngày báo hiếu. Chỉ có như vậy, ta mới thực sự xứng đáng với tình yêu thương vô bờ bến mà đấng sinh thành đã dành cho ta.
Nam mô đại hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát
